Ở bài viết số 3, chúng ta đã được làm quen với thực tế rằng mọi thứ đang diễn ra xung quanh mình đều có thể được hiểu là một sự đầu tư, nó chỉ khác nhau ở hình thái của khoản vốn bạn bỏ ra và lợi nhuận bạn thu về là cái gì và bao nhiêu mà thôi. Vậy nên sẽ là rất cần thiết để chúng ta tự trang bị cho mình "Trí tuệ của Nhà Đầu Tư", từ đó chúng ta sẽ có cách tư duy đúng đắn về các vấn đề của mình để xử lý nó trơn tru và hiệu quả hơn.
Trước tiên, hãy quay lại với mô tả cơ bản nhất về đầu tư mà tôi đã nêu ra ở bài viết trước: đầu tư là bỏ ra 1 đồng và kỳ vọng thu về nhiều hơn 1 đồng.
Đây thực sự chỉ là một mô tả không hơn không kém vì nó còn quá nhiều lỗ hổng trong tư duy. Nó bỏ qua hoàn toàn nguy cơ thua lỗ, nó cũng bỏ qua luôn cả vấn đề bao lâu thì chúng ta mới có lợi nhuận, liệu chờ đợi cả 50 năm để có thể kết hôn được với người mình yêu và tận hưởng hạnh phúc bên họ có phải là một khoản đầu tư đúng đắn?
Định nghĩa đầu tư nó là như thế này:
"Đầu tư là một hoạt động phân tích kỹ lưỡng để đảm bảo sự an toàn vốn đồng thời hứa hẹn một lợi nhuận thỏa đáng"
Định nghĩa này là định nghĩa về đầu tư tài chính từ năm 1934 của ngài Benjamin Graham - Bậc thầy tôn kính nhất của mọi nhà đầu tư tài chính trên thế giới. Tuy nhiên tôi tin rằng sẽ thật là phí phạm nếu định nghĩa này chỉ được ứng dụng trong vỏn vẹn phạm vi của tài chính thế giới. Tầm vóc trí tuệ của nó là tuyệt đối vô song, có thể ứng dụng ở mọi lĩnh vực khác trong cuộc sống.
Có bốn vấn đề lớn chúng ta cần quan tâm khi áp dụng định nghĩa này lên mọi vấn đề của mình, đó là:
- Phân tích kỹ lưỡng,
- Đảm bảo an toàn,
- Hứa hẹn,
- Lợi nhuận thỏa đáng.
Giờ hãy giả sử là năm 18 tuổi, chúng ta quyết định nộp hồ sơ đăng ký vào Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, liệu trước khoảnh khắc đó chúng ta có chắc là mình đã phân tích kỹ lưỡng chứ? Chúng ta có tìm hiểu về môi trường học tập ở đó? về tất cả các ngành nghề trường đó dạy? về nghề kỹ sư xây dựng? về công việc cụ thể của chúng ta khi ra trường? Liệu có rủi ro gì khi học ở đó không? Mình nên đi từ nhà lên trường học bằng xe máy hay xe buýt để đảm bảo an toàn? Có bao giờ chúng ta thực sự nghiêm túc đặt bút làm phép tính rằng 18 năm qua bố mẹ chúng ta đã tốn bao nhiêu tiền của công sức để nuôi dưỡng chúng ta? bốn năm đại học tới sẽ tốn bao nhiêu tiền học phí? bao nhiêu tiền sinh hoạt phí với mức sống tại các khu trọ bình dân quanh trường đó? Rồi ra trường lương khởi điểm hứa hẹn là bao nhiêu, sau bao năm thì đạt tới mức lương chúng ta mong muốn, bao nhiêu năm làm việc quần quật thì chúng ta có thể hoàn được vốn bố mẹ đã nuôi mình ăn học 22 năm và có lợi nhuận thỏa đáng để mình có nhà cửa ấm cúng, có những đứa con được học hành đàng hoàng? Trong quá trình làm việc trong ngành xây dựng đó, liệu chúng ta có đủ sức khỏe chứ, liệu có nguy cơ mất an toàn lao động ảnh hưởng tới sức khỏe và tính mạng của chúng ta không? Vâng, chưa hết đâu nhưng tôi mệt quá, các bạn nghĩ tiếp nhé...
Vậy nên, Trí tuệ của Nhà Đầu Tư về cơ bản sẽ là như thế này:
- Phân tích kỹ lưỡng để hiểu cho đúng về tổng thể phi vụ đầu tư lẫn đối tượng đầu tư,
- Chấp nhận sẽ luôn có những thứ chúng ta không thể lường trước, thế nên mới có từ "hứa hẹn",
- Hành động cụ thể để đưa chúng ta vào những tình huống an toàn và hứa hẹn lợi nhuận thỏa đáng.
Warren Buffett - Nhà đầu tư thông thái nhất thế giới (Ảnh: CafeBiz)
Khoan đã nào, tới lúc tranh cãi rồi đây. Tôi biết có rất nhiều người ngoài kia không tin vào cái điều lợi nhuận phải được đi kèm với an toàn mà tôi vừa nói, họ có niềm tin mãnh liệt vào việc "liều ăn nhiều" hay nói hoa mỹ thì "high risk, high return", điều này sẽ có thể được thấy dễ dàng vào lúc 18h30' hàng ngày khi Xổ số kiến thiết Việt Nam được quay hay là khi cứ dăm ba bữa chúng ta lại thấy trên báo đài đưa tin về một vụ trấn áp sòng bạc giữa rừng - nơi mà con người ta sẵn sàng đánh đổi hết tiền tài danh vọng, thậm chí cả sự tự do pháp lý của bản thân chỉ để làm giàu cho nhanh chóng.
Tôi cực lực phản đối quan điểm "liều ăn nhiều" thậm chí ngay cả khi ai đó dẫn chứng cho tôi là trên đời này tồn tại một thứ gọi là Quỹ đầu tư mạo hiểm và nói rằng chẳng phải những con người cực kỳ thông minh ở đó luôn rất mạo hiểm với tiền của mình sao. Xin thưa với các bạn, những Quỹ đầu tư mạo hiểm đó luôn có số vốn hàng chục thậm chí hàng trăm triệu, hàng tỷ USD và việc mà các bạn "tưởng như mạo hiểm" khi rót vốn vài triệu đô cho một công ty mới thành lập nào đó, với các quỹ đó thực ra cực kỳ an toàn. Đơn giản bởi vì, có mất vài triệu USD thì họ cũng chẳng nghèo đi bao nhiêu.
Nhưng với chúng ta, những con người đa phần là đã "có gì đó để mất" thì việc liều mình đánh bạc với số tiền tiết kiệm bao năm, liều mình đánh đổi toàn bộ sức khỏe và tuổi thanh xuân để làm việc tới chết vì quan điểm kiếm tiền là trên hết rồi sẽ nhận ra "liều ăn nhiều" là thứ quan điểm cực kỳ ngu xuẩn với mình.
Vậy có bao giờ quan điểm "liều ăn nhiều" tỏ ra chính xác không, xin thưa rằng là có. Đó là khi bạn không có gì để mất, bạn "vô sản". Điều này dễ dàng được thấy ở thời kỳ đầu của các cuộc cách mạng giải phóng dân tộc ở thế kỷ XIX, khi mà có rất nhiều anh hùng cảm tử sẵn sàng đứng lên hy sinh thân mình chỉ để truyền cảm hứng cho những người khác vùng lên, và thực sự thì những người anh hùng đó đã vô cùng thành công. Nhưng ngay khi những cuộc cách mạng này bắt đầu có thành quả thì những người lãnh đạo đã ngay lập tức vứt bỏ cái quan điểm "liều ăn nhiều", bằng chứng cụ thể nhất là ngay cả khi đã mất tới hàng vạn ngày công để đưa hàng trăm khẩu pháo vào lòng chảo Điện Biên với ý đồ "đánh nhanh thắng nhanh", thì Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã suy nghĩ tới bạc trắng mái đầu chỉ để hạ lệnh rút toàn bộ pháo ra khỏi trận địa và chuyển chiến lược thành "đánh chắc thắng chắc". Một quyết định được lịch sử chứng minh là vô cùng chính xác đơn giản bởi vì bác Giáp hiểu Dân tộc Việt Nam bây giờ "có rất nhiều thứ để mất".
Vậy nên, các bạn làm ơn, từ nay trở đi nếu thấy bất kỳ ai dụ dỗ bạn làm gì đấy với quan điểm "liều ăn nhiều" thì việc duy nhất các bạn nên làm là đứng dậy, xin phép ra về, khóa chặt cửa và chặn số điện thoại của anh ta, tránh để cái tư duy lệch lạc của anh ta ảnh hưởng tới mình. Lợi nhuận thỏa đáng đi kèm với sự an toàn sẽ giúp chúng ta luôn an tâm ngủ ngon mỗi tối, thỏa mãn tiêu chí tự do và hạnh phúc hơn nhiều.
Có lẽ trước khi kết lại bài viết này tôi sẽ xin đưa ra một ví dụ thú vị hơn về việc áp dụng "Trí tuệ của Nhà Đầu Tư" vào việc quyết định đi tới kết hôn của một đôi bạn trẻ.
Giả sử có hai bạn trẻ yêu nhau đã lâu và muốn tiến tới kết hôn, họ hiểu về ích lợi của việc áp dụng "Trí tuệ của Nhà Đầu Tư" nên những điều sau đã diễn ra trong trí óc của họ:
- Cô gái sẽ tự hỏi hôn nhân là gì và mình kết hôn để làm gì, làm sao để hôn nhân trở thành một trải nghiệm thú vị trong 50 năm tới? Chàng trai này liệu có phải là một kẻ vũ phu, thích đánh phụ nữ làm mình mất an toàn không, liệu anh ta đã bao giờ để lộ tín hiệu gì về việc là kẻ có thói trăng hoa có thể làm mình bất hạnh, từ đó dẫn tới "lỗ vốn" trong cuộc hôn nhân này không? Liệu anh ta có phải người ngủ hay ngáy to trong khi mình là người vốn dĩ đã khó ngủ không? Liệu anh ta có phải là người bừa bộn và lười biếng khiến mình phải làm việc nhà quá nhiều dẫn tới cuộc hôn nhân này là một cuộc đầu tư mà mình đã trả cái giá quá lớn là dành cả đời làm việc nhà và đổi lấy một ông chồng tệ hại không? Hay là anh ta có thể hiện mình là một người chăm chỉ, quyết tâm và làm một công việc hứa hẹn đem về đủ tiền cho gia đình mình có một căn nhà ấm cúng và những trang thiết bị hiện đại chứ? Hơn nữa, bao lâu thì anh ấy có thể làm vậy nếu giả sử bây giờ anh ấy tay trắng đi lên? Cuối cùng thì nếu cuộc hôn nhân này thất bại vì những lý do trên, mình sẽ làm gì?
- Chàng trai sẽ tự hỏi hôn nhân là gì và mình kết hôn để làm gì, làm sao để hôn nhân trở thành một trải nghiệm thú vị trong 50 năm tới? Cô gái này có phải tuýp người hay càu nhàu cáu kỉnh, gây mất an toàn cho hệ thần kinh của mình và sự êm ấm của gia đình mình hay không? Liệu cô ấy có phải người ghen tuông mù quáng gây mất an toàn cho các mối quan hệ và công việc chính đáng của mình hay không? Liệu cô ấy có phải người hiểu chuyện và hào phóng để chăm chút cho các mối quan hệ họ hàng hai bên thật ổn thỏa chứ? Cô ấy có phải người nấu ăn ngon để giúp gia đình mình có những khoản "lợi nhuận béo bở thơm phức mỗi ngày" không? Liệu cô gái này có phải một kẻ đào mỏ, bắt mình bỏ ra những cái giá quá đắt liên tục ngày này qua tháng khác dẫn tới việc mình cạn vốn trước cả ngày có được một gia đình hạnh phúc không? Cuối cùng thì nếu cuộc hôn nhân này thất bại vì những lý do trên, mình sẽ làm gì?
Và chỉ khi nào họ trả lời được hết các câu hỏi trên, họ mới tự tin dắt tay nhau cầm sổ hộ khẩu lên phường.
Lời kết: Tôi chỉ hy vọng các bạn nhớ rằng hãy luôn áp dụng "Trí tuệ của Nhà Đầu Tư" vào mọi vấn đề của mình: luôn phân tích kỹ lưỡng để hiểu cho đúng về cuộc đầu tư của mình và đối tượng đầu tư của mình, hiểu những sự rủi ro gây mất an toàn của nó, trả một cái giá đúng đắn để đảm bảo nhận về một khoản lợi nhuận thỏa đáng sau một khoảng thời gian thỏa đáng.
Còn cách thức làm sao để có thể hiểu cho đúng về đối tượng đầu tư của mình, xin hẹn các bạn ở bài viết số 5... Xin chào, và hẹn gặp lại!
Nhận xét
Đăng nhận xét