Số 15 - Báo cáo kết quả hoạt động đầu tư năm 2021

Tôi nhớ không nhầm thì đã có vài lần tôi nhắc tới một thành tích hết sức "tự hào" của mình rằng trong vòng ba tháng vừa qua của năm 2021, tôi đã review hết một lượt 1678 công ty đang niêm yết chứng khoán tại Việt Nam hiện tại và nói rộng ra toàn bộ năm 2021 thì tôi đã làm việc này cả thảy là...3 lần: đọc hết báo cáo tài chính năm 2020, đánh giá tình hình thu nhập trong liên tục 10 năm qua, phân tích tài sản rồi cổ tức, các vấn đề cần nghi vấn, vân vân và vân vân, cốt chỉ để tìm ra là ở ngay lúc đó, tôi có thể bỏ tiền vào công ty nào. Và phải nói thật lòng rằng tôi đã rất thất vọng với bản thân mình khi để trôi qua những cơ hội chiến thắng mười mươi như ABB, PVI, MBB, REE, ACE, AMC, BT1, BTP và một loạt các công ty khác chỉ vì hiểu biết của mình chưa đủ vào thời điểm phân tích công ty đó. Vậy nên lúc này tôi mới thực sự thấm thía lời dạy của ngài Warren Buffett rằng tại sao mà tri thức mới là điều chúng ta nên lưu tâm hàng ngày chứ không phải là tốn thời gian ngồi canh bảng điện tử và khi mà trí tuệ của chúng ta có thể toả sáng lấp lánh thì cái ngày mà chúng ta trở nên giàu có, tự do và hạnh phúc chắc chắn cũng không còn xa lắm đâu.

Tôi sẽ không dấu diếm việc kinh nghiệm đầu tư của mình mới chỉ dừng ở con số 2 năm không hơn không kém tính tới ngày 31/12/2021. Tuy nhiên thì 2 năm qua tôi đã dành phần lớn thời gian để đúc kết lại một bộ khung tư tưởng và tư duy đầu tư như các bạn đã, đang và sẽ thấy trong thời gian nhiều năm tới tại blog này - thứ tri thức mà tôi cho rằng sẽ giúp cho mình có thể chạm tay tới sự tự do và hạnh phúc đích thực, với mục đích trước tiên là không để mất tiền và thứ hai mới là kiếm được thu nhập và lợi nhuận thỏa đáng từ công sức của mình và các đối tác. Có lẽ nhiều người sẽ thấy tiếc thay cho tôi khi mà mọi người ngoài kia đang hốt bạc trong một thị trường bò lý tưởng thì mình lại đóng cửa "luyện công", nhưng tôi tin rằng một sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tỉ mỉ sẽ luôn là một xuất phát điểm tốt cho mọi cuộc hành trình thành công. Nếu không tin vào điều này mà đặt trọn niềm tin vào phong cách sống "Just do it" một cách  bất chấp thì bạn cứ thử điều tra xem độ tuổi khởi nghiệp của đa phần các nhà sáng lập của các start up thành công nhất có phải là ngoài 30 cho tới 40, 50 không hay chỉ là ngoài 20 và cứ thế "Just do it".

Quay trở lại với hoạt động đầu tư trong năm 2021 vừa rồi của Kind Partners thì chúng tôi chính thức đi vào hoạt động với khoản đầu tư đầu tiên vào ngày 20/08/2021 bằng tiền của 02 cổ đông góp vốn. Và trong khoảng thời gian từ ngày 20/08/2021 tới 31/12/2021 (tức hơn 4 tháng) thì Kind Partners đã đạt được mức sinh lời trên vốn là 13,52% (tương đương 37,1%/năm). Tính trong cùng khoảng thời gian này thì chỉ số Vn-Index đã tăng trưởng chỉ ở mức 12,7% và chỉ số Vn30-Index đã tăng trưởng 5,88%. Một kết quả không quá cao so với những tin đồn ngoài kia có những người giàu lắm vì chứng khoán nhưng là thỏa mãn và hợp lý với bản thân tôi, và nói thật tôi chỉ ước gì có thể duy trì thành tích 20%/năm trong vòng 50 năm tới thì tuyệt vời biết bao.

Và bây giờ sẽ là lúc tôi công khai danh mục đầu tư của mình và phân tích một cách sâu hết sức có thể để lý giải về sự lựa chọn đó:

1. Công ty Cổ phần Đầu tư & Phát triển Giáo Dục Hà Nội (HNX: EID)

Với những người đọc bài viết này lần đầu thì tôi xin được trích dẫn lại bài phân tích về sự lựa chọn đầu tư vào công ty này mà tôi đã đăng tải trong bài viết số 13 vừa qua.

EID là một công ty sản xuất sách giáo khoa, sách tham khảo, cho thuê văn phòng,... mà NXB Giáo dục Việt Nam nắm giữ 40,16% cổ phần, khá nhiều nhưng không phải không có đối trọng. Công ty có một quy mô tài sản cũng như doanh thu, lợi nhuận thuộc hàng lớn nhất trong các công ty sản xuất sách tại Việt Nam hiện tại. Lúc tôi mua vào thì công ty đang có cơ cấu tài sản như thế này (đơn vị: đồng):

• Tiền và các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn thanh khoản cao: 182,96 tỷ
• Phải thu ngắn hạn (đa số là khách hàng nợ): 61,02 tỷ
• Tồn kho: 145,12 tỷ
• Bất động sản đầu tư: 56,7 tỷ
• Đầu tư dài hạn: 20,1 tỷ
• Khác: 12,95 tỷ.

Công ty có tổng nợ 171,466 tỷ đồng trong đó 02 khoản phải trả người bán ngắn hạn và vay ngắn hạn chiếm tới 104,222 tỷ đồng, còn lại đa phần là chi phí phải trả ngắn hạn, nợ người lao động và quỹ khen thưởng phúc lợi cho ban lãnh đạo. 

Từ đó chúng ta có thể thấy giá trị tài sản ròng của EID là 307,389 tỷ đồng, trong khi cả công ty thì lại đang bị bán lúc đó với cái giá rẻ mạt là: 16.500đ/cổ phiếu x 15.000.000 cp = 247,5 tỷ đồng. Nào bây giờ vấn đề là bỏ 247,5 tỷ đồng ra mua được 307,389 tỷ đồng - tương đương với việc bỏ 8.000đ ra mua được 10.000đ, có vẻ hời rồi đây.

Sau khi nhận ra một điều hết sức thú vị rằng ngành xuất bản sách giấy và sau này sẽ là sách điện tử thực ra là một ngành không mang tính chu kỳ, nó có thể không tăng trưởng nhanh nhưng nhất định sẽ cực kỳ ổn định, ngay cả khi dịch bệnh còn hoành hành, đặc biệt là khi EID chính là đứa con cưng nhất của NXB Giáo dục Việt Nam - đơn vị nắm giữ quyền phát hành toàn bộ sách giáo khoa cũng như vô số các loại sách tham khảo cho hàng triệu học sinh sinh viên Việt Nam hàng năm. Bằng một sự hào hứng dâng trào, tôi tiếp tục đào sâu hơn trong phần thuyết minh báo cáo tài chính, tôi nhận ra EID sở hữu một tài sản ẩn vô cùng thú vị đó là:

• Toà nhà HEID tại ngõ 12 Láng Hạ, Thành Công, Ba Đình, Hà Nội nằm trên khu đất thuê của nhà nước có tổng diện tích đất 1023m2, thời hạn thuê tới ngày 09/08/2059. Hiện đã được xây dựng toà nhà văn phòng với quy mô 13 tầng nổi, 1 tầng hầm có tổng diện tích sàn 5913m2 đang được định giá rẻ mạt chỉ 56,7 tỷ đồng.

Toà nhà HEID (Ảnh: Internet)

Chưa hết, bằng việc trích lập khấu hao tài sản trong thời gian rất ngắn nên thực chất dòng tiền của EID tốt hơn rất nhiều so với những gì được ghi trên báo cáo kết quả kinh doanh, sau đây là số liệu tôi tổng hợp được trong 10 năm của EID từ 2011 tới hết 2020 (đơn vị: đồng):

• Tổng lợi nhuận kế toán sau thuế: 360,77 tỷ, nhưng:
• Hoạt động kinh doanh của EID đem về: 416,61 tỷ
• Chi phí đầu tư tài sản cố định: 15,1 tỷ
• Công ty chi đầu tư: 129 tỷ
• Huy động thêm vốn: 2,26 tỷ
• Vay ròng thêm: 51,45 tỷ
• Trả cổ tức: 183,21 tỷ

Như vậy là dòng tiền tự do trung bình 10 năm qua của EID là: (416,61 - 15,1)/10 = 40,15 tỷ đồng. Mức định giá 247,5 tỷ đồng hiện tại mà thị trường dành cho EID hoá ra không khác gì việc bỏ ra 240 tỷ đồng ra mua một công ty mà mỗi năm có thể cất về két sắt cho mình 40 tỷ đồng, ôi nó mới hời làm sao các bạn ạ.

Chưa kể tới việc EID là một công ty rất công bằng trong việc đối xử với cổ đông khi mà dành tới 183,21/(40,15 x 10 - 129) x 100% = 67,23% dòng tiền thặng dư để chi trả cổ tức cho Nhà Đầu Tư trong 10 năm qua, đây là một mức tôi đánh giá là rất đáng khen sau khi đã nhìn đủ 1678 cách trả cổ tức mà các công ty đang niêm yết ở Việt Nam hiện tại thực hiện.

Và cuối cùng, EID cho thấy một sự ổn định và tăng trưởng đáng kinh ngạc trong một cái ngành phải nói là hết sức nhạt nhẽo và vô vị là xuất bản sách với tốc độ tăng trưởng bình quân kép 5,57%/năm trong suốt 10 năm qua. Tôi cho rằng điều này đạt được là nhờ EID đã rất nhanh nhẹn trong việc dùng dòng tiền từ hoạt động kinh doanh sách sang đầu tư bất động sản văn phòng cho thuê ngay đúng thời điểm thị trường bất động sản tại Việt Nam lao dốc mạnh hồi năm 2012, quyết định này đang ngày càng cho EID và các cổ đông của nó hưởng thêm quả ngọt.

Chốt lại tôi nhận ra là thị trường chứng khoán Việt Nam đang "bỏ rơi" một công ty Top 1 của một ngành hết sức ổn định có tốc độ tăng trưởng bình quân 5,6%/năm, nợ chỉ chiếm chưa tới 56% vốn chủ sở hữu, dòng tiền mạnh mẽ đáng kinh ngạc, trả cổ tức liên tục 10 năm qua và có xu hướng gia tăng, có những tài sản ẩn khiến công ty đang bị định giá thấp hơn giá trị thật tới ngỡ ngàng (6 lần dòng tiền tự do trung bình 10 năm qua và chiết khấu không ít hơn 30% giá trị nội tại sau khi đã đánh giá hết các tài sản ẩn giấu).

Ngay lập tức tôi mua vào từ mức giá 16,5 tới 16,8 tới 20 rồi tới tận 25 và dừng lại. Tính trung bình thì rơi vào khoảng 20.100đ/cổ phiếu và tôi đang rất hài lòng với điều này, tôi cho rằng nó sẽ vừa là một khoản đầu tư trú ẩn rất an toàn vừa có tiềm năng tăng trưởng không thể xem nhẹ được. 

2. Công ty Cổ phần Logistics Vicem (HSX: HTV)

Là công ty con của Tổng công ty xi măng Việt Nam (Vicem chiếm 50,08% cổ phần). Đây sẽ là 1 mối quan hệ rất có lợi cho công việc kinh doanh của HTV, và sự thực thì đa phần khách hàng của HTV cũng đều rất liên quan tới Vicem. HTV là một trong những công ty vận tải đường thủy lớn nhất miền Nam với các mặt hàng chuyên chở chủ đạo là clinker, xi măng, thạch cao, đá phụ gia, than đá, … cho các khách hàng lớn như Xi măng Hà Tiên 1, Siam City cement, Xi măng Hạ Long,... với 50% doanh thu tới từ Xi măng Hà Tiên 1. Cơ sở vật chất bao gồm hơn 40 sà lan tự hành với tải trọng từ 1000 tới 2500 tấn/chiếc.

Một chiếc xà lan vận tải của CTCP Logistics Vicem (Internet)

Do đặc thù miền Nam thiếu mỏ đá vôi nhưng nhu cầu tiêu thụ xi măng lại lớn nhất cả nước, sản lượng đăng ký sản xuất tới năm 2035 vẫn thiếu hụt 500.000 tấn so với mức tiêu thụ năm 2020 nên nhu cầu vận chuyển xi măng, clinker, nguyên liệu than đá, đá vôi sẽ còn vô cùng lớn, nhất là với định hướng gia tăng mạnh đầu tư công để phục hồi kinh tế hậu Covid. Vị trí các nhà máy HT1 nói riêng và các nhà máy xi măng miền Nam nói chung là có yêu cầu rất lớn về vận tải đường thủy do hệ thống sông ngòi chằng chịt. Chưa kể HT1 chính là nhà máy xi măng nắm thị phần lớn nhất miền nam với khoảng 26%. Đây sẽ là 1 lợi thế lớn đối với HTV trong việc duy trì sản lượng và phát triển dòng tiền ổn định.

Về cơ cấu tài sản của HTV được mô tả trong báo cáo tài chính đã kiểm toán năm 2020 thì phải nói là hết sức an toàn và đáng ngưỡng mộ, khi mà:

• Tiền và các tài sản thanh khoản cao: 160,5 tỷ
• Phải thu ngắn hạn: 163,9 tỷ
• Tồn kho: 1,4 tỷ
• Tài sản cố định: 92,46 tỷ

Cơ cấu nợ như sau:

• Nợ người bán: 60,6 tỷ
• Nợ Người lao động: 12,5 tỷ
• Nợ vay: 0 tỷ
• Nợ khác: 7 tỷ

Vốn chủ sở hữu: 338,2 tỷ.

Lý do tôi nói rằng cơ cấu tài sản và nợ như HTV đang có thời điểm ngày 31/12/2020 là thực sự đáng ngưỡng mộ là do công ty này gần như không hề có hàng tồn kho, các khoản phải thu chỉ xấp xỉ tiền mặt và tài sản thanh khoản cao đang có và hầu hết là của các đối tác rất quen thân hàng chục năm qua. Đặc biệt hơn là HTV không hề có nợ vay ngân hàng, không chịu rủi ro lãi suất ngân hàng tăng cao thời gian tới và tổng số nợ chỉ ngang bằng một nửa tiền và tài sản thanh khoản cao đang có.

Chưa dừng lại ở đó, hoạt động kinh doanh 10 năm qua của HTV có thể nói là không quá xuất sắc nhưng lại thể hiện được sự tương đối ổn định khi dòng tiền kinh doanh làm ra khoảng 180 tỷ, và dùng một số rất lớn trong số đó để đầu tư đội xà lan mới vào năm 2012 và 2017, phần thặng dư sau khi đầu tư tài sản cố định đó được đem toàn bộ đi trả cổ tức cho cổ đông liên tục 9/10 năm qua và có sự tăng trưởng trong tỷ lệ cổ tức này.

Tuy nhiên điều hấp dẫn nhất ở HTV chính là việc toàn bộ công ty này lúc được tôi phát hiện thì đang được bán ở mức giá chiết khấu tới 36,5% so với giá trị tài sản ròng và thậm chí còn là công ty hiếm hoi trên sàn chứng khoán tại Việt Nam được bán tại mức giá nhỏ hơn cả vốn lưu động. Việc này chẳng khác gì bỏ 205,7 tỷ ra mua ngay được 242,8 tỷ tài sản thanh khoản cao, có thể quy đổi ra tiền ngay mà không gặp quá nhiều rủi ro, chưa kể còn được cho thêm miễn phí lượng tài sản cố định trị giá 81,4 tỷ nữa muốn thanh lý kiểu gì cũng được nếu ngay ngày mai công ty ngừng hoạt động. Chưa hết, trả mức giá 205,7 tỷ cho cả Công ty Logistics Vicem sẽ còn được nhận về khoản cổ tức trung bình hàng năm khoảng 13 tỷ và dòng tiền kinh doanh hàng năm công ty làm ra khoảng 18 tỷ tức tương đương mức P/E trung bình trong 10 năm qua là khoảng 11,43 - khá ổn trong một thị trường bò kinh khủng như hiện nay.

Tuy nhiên nói vui là vậy chứ dĩ nhiên ngày mai HTV không thể ngừng hoạt động được, bất kể covid hoành hành thì tình hình kinh doanh của HTV vẫn sẽ diễn ra ổn, có thể kém đi trong tạm thời nhưng chủ trương đầu tư công sắp diễn ra với hàng loạt dự án đầu tư trọng điểm tại miền Nam như sân bay Long Thành, cao tốc Bắc - Nam, các khu công nghiệp đón đầu sự dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sẽ là bàn đạp cho sự bứt phá của HTV cũng nên.

3. Công ty Cổ phần Viettronics Tân Bình (HSX: VTB)

Đây là một công ty khá già nua - trên 30 năm tuổi với xuất phát điểm chính là cơ sở sản xuất tivi Sony Việt Nam rồi dần dần trở thành nhà gia công sản xuất tivi nhãn hiệu JVC, Toshiba, Skyworth và chính VTB. Ngoài ra công ty còn độc quyền phân phối sản phẩm JVC tại Việt Nam từ 2014 bao gồm các sản phẩm loa, âm-ly, đầu đĩa, loa kéo tại Việt Nam, thậm chí theo tìm hiểu của tôi thì VTB có một hợp đồng khá tốt với Toyota Việt Nam với dư nợ phải thu tại 30/06/2021 lên tới hơn 11 tỷ đồng mà khả năng cao là sản phẩm đầu đĩa CD, DVD và màn hình của Pioneer Singapore - cũng độc quyền tại Việt Nam tiếp. Đặc biệt hơn nữa khi mà VTB lại cực kỳ nhanh nhẹn xoay xở mùa dịch khi tham gia vào lĩnh vực trang thiết bị y tế với 2 sản phẩm chủ lực là khẩu trang y tế và các loại máy đo thân nhiệt, khai báo y tế tự động. VTB đang là đối tác sản xuất khẩu trang y tế cho chuỗi nhà thuốc lớn nhất Việt Nam là Pharmacity với hàng chục triệu chiếc đã bán và cũng đã sản xuất thành công và bán máy đo thân nhiệt tự động cho BV Hùng Vương, thuyết trình giới thiệu rất khả quan cho Bộ Y Tế.

Công ty nhìn chung vẫn sẽ tập trung mạnh vào ngành nghề truyền thống là gia công tivi, các loại máy móc điện tử và phân phối thương mại. Công ty đã hoàn thành trong năm 2020 dự án nhà máy mới tại KCN Cát Lái mà định hướng sẽ là nơi gia công sản xuất tấm panel cho các loại tivi công ty sản xuất thời gian tới, đây là bước đi cực kỳ hợp lý khi mà chính bởi chi phí nguyên vật liệu, vận chuyển gia tăng mà 6 tháng đầu năm 2021 công ty chỉ lãi bèo bọt trong khi doanh thu tăng cao. Công ty sau khi chấm dứt hợp tác vs Skyworth và Toshiba do mất lợi thế cạnh tranh vs hàng nhập khẩu hưởng thuế suất thấp từ Indonesia thì đã có những bước đi rất cụ thể và hiệu quả bước đầu để hợp tác mới với Konka, Hisense, Sansui - đây đều là các đối tác lớn từ Nhật Bản, Trung Quốc để công ty có thể mở rộng lĩnh vực gia công hàng điện tử, từ đó đánh chiếm thị trường tivi giá thành rẻ - chất lượng tốt tại Việt Nam và xuất khẩu đi thế giới (đã xuất hàng chục container với hàng ngàn tivi đi Cuba)

Tuy nhiên, bất chấp việc có những ưu điểm trên, tôi cho rằng điểm mạnh nhất của VTB nằm ở sự ổn định. Rất nhiều năm qua, VTB dù kinh doanh tăng trưởng không thực sự rõ rệt nhưng vẫn giữ được một dòng tiền cực kỳ tốt, chia cổ tức đều đặn không thiếu năm nào và tỷ suất cổ tức khá ổn - tối thiểu là hơn 8% tại mức giá 12 - 12,2vnđ/cổ phiếu hiện tại.

Đội ngũ lãnh đạo nhìn chung đều gắn bó rất lâu với VTB (CEO hiện tại đã gắn bó trên 32 năm) nên am hiểu rất rõ công việc. Ngoài ra tình hình tài chính tương đối an toàn với Tài sản ngắn hạn luôn > 2 lần Nợ Ngắn hạn, hàng tồn kho ngày càng giảm dựa trên một chính sách bán hàng rất quyết liệt của vị CEO mới bổ nhiệm ngày 01/07/2021 và nhất là dòng tiền mạnh (ngay cả trong giai đoạn 6 tháng dịch quý 1/2021 mà vẫn dương hơn 33 tỷ là rất ấn tượng). Trích lập khen thưởng, phúc lợi cho ban lãnh đạo chỉ khoảng 5% Lợi nhuận sau thuế cũng là mức mà ngay cả các tập đoàn lớn cũng nên học hỏi theo.

Và cuối cùng, như thường lệ, biên độ an toàn của case VTB mới là thứ thực sự hấp dẫn những Nhà Đầu Tư:

• 10 năm qua công ty trả cổ tức khoảng 150 tỷ nhờ vào việc có thặng dư khoảng 130 tỷ và thật tuyệt vời khi cả công ty này cũng chỉ đang được bán ở mức giá 130 tỷ tương đương mức giá xấp xỉ 12.000đ/cổ phiếu.

• P/E hiện tại là 6,5 và P/(EPS trung bình 10 năm) = 8,5 => Rất hấp dẫn

• Giá xấp xỉ 12 là đang được chiết khấu khoảng 35% so với vốn chủ sở hữu. Nhưng thú vị hơn nữa là VTB có một khoản trích lập dự phòng phải trả ngắn hạn lên tới 17,5 tỷ nên sự thật là công ty này đang được chiết khấu lên tới khoảng 40% so với vốn chủ sở hữu.

Từ tất cả các phân tích trên, cộng với tiềm năng tăng trưởng đến từ các sản phẩm vật tư y tế mới, vị thế độc quyền phân phối sản phẩm Pioneer cho Toyota và có thể là một vài hãng khác cùng với việc nhà máy gia công tivi, tự chủ panel tivi đã chính thức đi vào hoạt động, chúng ta không có lý do gì không mua mạnh một công ty ổn định, dòng tiền ngày càng vững chắc ở vùng giá 12 - 12,2vnđ/cổ phiếu hiện tại.

Đứng trên cương vị là một con người, một công dân Việt Nam, một nhà quản lý vốn và một nhà đầu tư thì tôi sẽ luôn gìn giữ con mắt lạc quan về việc dịch bệnh sẽ sớm qua đi và nền kinh tế Việt Nam trong dài hạn sẽ tăng trưởng rất ấn tượng, tuy nhiên trong ngắn hạn, tôi vẫn sẽ giữ nguyên quan điểm từ đầu của mình là luôn đề cao cảnh giác, cảnh báo sớm cho quý độc giả cũng như quý cổ đông những rủi ro đang chực chờ chúng ta mắc vào trên chặng đường đầu tư, lựa chọn những tài sản an toàn, có khả năng sản sinh ra tiền mặt và đang được bán ở mức giá hợp lý để mua, nắm giữ và chờ ngày hái quả ngọt.